نقش زنان عشایر در توسعه اجتماعی، اقتصاد ، فرهنگ ، گردشگری
زنان عشایر | ستون‌های ناپیدای اقتصاد عشایری ایران|نقش زنان در توسعه اجتماعی، اقتصاد ، فرهنگ ، گردشگری
میز ملی گردشگری عشایر ،
مقاله مربوطه در جهت نقش زنان عشایر در توسعه اجتماعی ،اقتصاد، هنر ، صنایع دستی ، خانواده ، حفظ فرهنگ ، مشکلات زنان عشایر توسط دبیر میز ملی گردشگری عشایر اسماعیل خسروانی در جهت معرفی نقش زنان عشایر و حمایت نهاد های مرتبط از زنان در جهت رشد و بالندگی جامعه عشایری در حفظ و ماندگاری این فرهنگ و رونق اقتصادی و دیگر عوامل مفید این جامعه که سومین جامعه جمعیتی کشور را تشکیل می دهند .
در دل کوهستان‌های زاگرس و سبلان، میان دشت‌های کرمان و آفتاب‌سوخته بلوچستان، زنانی زندگی می‌کنند که شاید دور از دید رسانه‌ها و شهرهای شلوغ باشند، اما سهمی بی‌بدیل در اقتصاد خانواده، پایداری ایل، و بقای سنت دارند: زنان عشایر.
ستون اصلی خانواده عشایری
در جوامع عشایری، نقش زن تنها به همسری یا مادری محدود نمی‌شود. زن عشایر هم‌زمان هم کشاورز است، هم دامدار، هم بافنده، هم آشپز، هم معلم فرزندان و هم مدیر خانواده.
در ساختار عشایری، تقسیم کار جنسیتی به معنای حذف زنان از فعالیت اقتصادی نیست؛ بلکه حضور آن‌ها به عنوان نیروی اصلی تولید در خانه و ایل بسیار پررنگ است.
نقش اقتصادی زنان عشایر؛ بیشتر از آنچه تصور می‌شود
🔸 قالی و گلیم‌بافی
زنان عشایر از کودکی با دار قالی و گلیم آشنا می‌شوند. آن‌ها با دستان خود فرش‌هایی می‌بافند که هم ارزش اقتصادی دارد و هم روایتگر فرهنگ و نقوش سنتی ایل است. فرش‌های قشقایی، گلیم‌های لُری، سیاه‌چادرهای دست‌بافت شاهسون‌ها، همه حاصل هنر زنانه است.
🔸 تولید لبنیات و مواد غذایی
از دوشیدن شیر گوسفندان تا تهیه ماست، دوغ، کره، کشک و روغن حیوانی—all این فرآورده‌ها با دقت و مهارت زنان عشایر تهیه می‌شود. بخش بزرگی از فروش لبنیات محلی که در بازارهای روستایی یا شهری عرضه می‌شود، توسط همین زنان مدیریت و اجرا می‌شود.
🔸 تهیه و فروش صنایع دستی
از دوخت لباس سنتی گرفته تا ساخت زیورآلات بومی، کیف‌های نمدی، محصولات نخی و عروسک‌های بومی، زنان عشایر منبع مهمی برای گردش مالی ایل هستند.
در برخی ایلات، زنان بازاریابی و فروش محصولات دست‌ساز را هم به‌عهده دارند؛ گاه با کمک فروشندگان شهری و گاه در نمایشگاه‌های صنایع دستی کشور.
🔸 مشارکت در دامداری و کوچ
در هنگام کوچ، زنان وظایف متعددی بر دوش دارند: از آماده‌سازی لوازم و بستن چادر، تا همراهی با دام‌ها، مراقبت از کودکان و غذا پختن برای ایل.
زنان عشایر و توسعه پایدار
طبق مطالعات سازمان‌های توسعه‌ای، تقویت نقش زنان عشایر در اقتصاد بومی، تأثیر مستقیمی در پایداری کوچ‌نشینی، جلوگیری از مهاجرت به شهر و حفظ تنوع فرهنگی دارد.
در سال‌های اخیر، با حمایت نهادهایی مانند سازمان میراث فرهنگی، بنیاد علوی و مؤسسات بومی‌محور، آموزش‌هایی درباره بسته‌بندی، فروش آنلاین، و مهارت‌های بازاریابی به زنان عشایر داده شده تا محصولات خود را مستقیم به بازار عرضه کنند.
چالش‌های زنان عشایر
با وجود تمام تلاش‌ها، زنان عشایر با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند:
عدم دسترسی به بازار پایدار فروش
کمبود آموزش رسمی و سواد رسانه‌ای
نبود بیمه‌های اجتماعی برای شاغلان عشایری
فشار مضاعف کار خانگی + دامداری + فرزندپروری
با این‌حال، آن‌ها همچنان ایستاده‌اند، می‌بافند، می‌پزند، تولید می‌کنند و به کوچ ادامه می‌دهند.
در اهداف میز ملی گردشگری عشایر آموزش و رونق اقتصادی بر پایه گردشگری پایدار می تواند مفید واقع شود
گردشگری عشایر می تواند جدای از توسعه گردشگری داخلی نقش مهمی در کمک اقتصادی جامعه عشایری باعث حفظ فرهنگ اصیل عشایری و محیط زیست باشد ، بخش های گردشگری عشایر بسیار متنوع می باشد و کوچ یکیاز جذاب ترین های این بخش می باشد .
در تورهای کوچ عشایر ، مسافران این فرصت را دارند که:
در کنار زنان عشایر فرش یا نمد ببافند
با آن‌ها نان تنوری درست کنند
به لباس سنتی محلی زنانه آراسته شوند
داستان زندگی‌شان را از زبان خودشان بشنوند
با دستان خودشان، دوغ یا کره محلی تهیه کنند
این تجربه، بخشی از تور فرهنگی و زیستی واقعی است که نه نمایشی است و نه مصنوعی، بلکه سفری واقعی به دل زندگی زنان سخت‌کوش ایران است.
تور عشایر ، زنان عشایر ، گردشگری پایدار ، نقش زنان عشایر ، گردشگری عشایر ، تور کوچ ، میز ملی گردشگری عشایر ، اسماعیل خسروانی ، تور تجربه گرا، جامعه عشایری ، دفتر توسعه گردشگری داخلی ، وزارت میراث فرهنگی ، سازمان امور عشایر ، کوچ ف صنایع دستی عشایر ، فرش عشایری
