اگر قصد دارید با خودرو شخصی از ایران به کشورهای همسایه یا فراتر از آن سفر زمینی کنید، دو مدرک پایه‌ای که باید در برنامه‌ریزی و اخذ آن دقت کنید عبارتند از: پلاک ترانزیت (Transit Plate) و گواهینامه رانندگی بین‌المللی (International Driving Permit). در این راهنما همهٔ جزئیات لازم — مدارک، فرآیند، کشورهایی که معمولاً پذیرش دارند، انواع خودروهای مجاز، محدودیت‌ها، بیمه‌ها و پیشنهادات عملی — به زبان ساده و تخصصی توضیح داده شده است. در انتها راه‌های تماس برای مشاوره و صدور مدارک نیز آمده است.
پلاک ترانزیت پلاکی موقت است که به‌منظور خروج قانونی خودرو از کشور و تردد بین‌المللی برای مدت محدود صادر می‌شود. این پلاک جایگزین پلاک ملی در مسیر عبور مرزها می‌شود و معمولاً برای سفرهای توریستی، انتقال خودرو یا عبور موقت کاربرد دارد.
مدت اعتبار معمولی پلاک ترانزیت بین ۱۵ تا ۳۰ روز است؛ در برخی موارد و بر اساس کشور مقصد یا توافق گمرکی، قابلیت تمدید دارد. پلاک ترانزیت به معنای واردات دائمی خودرو به کشور مقصد نیست و برای واردات یا فروش خودرو در کشور دیگر باید رویه‌های گمرکی جداگانه طی شود.
گواهینامه بین‌المللی (IDP) ترجمه و تایید بین‌المللی صلاحیت راننده است که معمولا براساس کنوانسیون وین 1968 صادر می‌شود. این مدرک باید همراه با گواهینامه ملی ایران ارائه شود و تنها زمانی معتبر است که هر دو همراه باشند.
اغلب گواهینامه‌های بین‌المللی یک‌ساله صادر می‌شوند؛ برخی نهادها نسخه‌های سه‌ساله هم دارند. توجه کنید در کشور مقصد ممکن است شرط‌ها و مدت‌زمان متفاوتی اعمال شود.
در برخی مسیرها (مثلاً کشورهایی که قوانین سخت‌گیرانه گمرکی دارند) ارائه مستندات بیشتر یا ضمانت (بانکی یا نقدی) ممکن است خواسته شود.
در مواردی که گواهینامه ایران شما تازه است یا محدودیت‌های پزشکی دارد، ارائه مدارک پزشکی یا تاییدیه ممکن است لازم شود.
درصد قابل‌توجهی از کشورها گواهینامه بین‌المللی صادره بر اساس کنوانسیون وین را می‌پذیرند؛ اما دربارهٔ پلاک ترانزیت پذیرش‌ها وابسته به توافقات دو یا چندجانبه و قوانین مرزی است. موارد زیر مرجع عمومی و رایج است، اما قبل از حرکت حتماً آخرین قوانین کشور مقصد را استعلام کنید:
نکتهٔ مهم: پذیرش پلاک ترانزیت در کشور مقصد کاملاً تابع قوانین گمرکی و مرزی آن کشور است. برای مثال، برخی کشورها ورود خودروهای دارای پلاک ترانزیت را محدود به مسیرهای مشخص یا توافق‌نامه‌های خاص می‌کنند. لذا قبل از سفر حتماً با کنسولگری یا نهادهای گمرکی مقصد و شرکت بیمه مشورت کنید.
در اغلب موارد خودروهای سواری، SUV، وانت‌های سبک، خودروهای آفرود و موتور سیکلت‌ها امکان دریافت پلاک ترانزیت دارند؛ اما قوانین کشور مقصد یا مقررات ترانزیت می‌تواند محدودیت‌هایی اعمال کند:
در هر حالتی، تهیه گزارش فنی/تست فنی پیش از صدور پلاک توصیه می‌شود (بررسی ترمز، روشنایی، تایرها، سیستم سوخت و آلایندگی).
پیشنهاد می‌شود قبل از خروج از کشور حتماً بیمه بین‌المللی خودرو تهیه کنید. نام‌های متفاوتی برای بیمه بین‌المللی وجود دارد (مثلاً Green Card یا بیمه مرزی) و برخی کشورها الزام به خرید بیمه محلی در مرز دارند.
قبل از سفر با شرکت بیمه خود مشورت کنید و تأیید کتبی در مورد کشورهایی که پوشش شامل آن‌ها می‌شود دریافت نمایید.
هشدار: هر گونه تخلف گمرکی یا ورود غیرقانونی به مناطق ممنوعه می‌تواند منجر به جریمه، ضبط یا پیگرد قانونی شود.
آیا با یک‌بار مراجعه می‌توان هم پلاک ترانزیت و هم گواهینامه بین‌المللی را گرفت؟
بله، معمولاً امکان انجام هم‌زمان وجود دارد؛ اما بسته به پیچیدگی مسیر و مدارک، زمان و مراحل متفاوت خواهد بود.
آیا گواهینامه بین‌المللی در همه کشورها معتبر است؟
در کشورهای عضو کنوانسیون وین ۱۹۶۸ معتبر است، اما توصیه می‌شود قبل از سفر پذیرش محلی را بررسی کنید.
آیا نیاز به کارنه پاساژ (Carnet) یا مجوزهای ویژه است؟
برای برخی کشورها و برای خودروهای تجاری یا عبور از محدوده‌های خاص، مدارک بین‌المللی تکمیلی مانند کارنه پاساژ ممکن است لازم باشد.
آیا شیدرخ تراول می‌تواند همه مراحل را برای من انجام دهد؟
بله. شیدرخ تراول خدمات مشاوره، تهیه مدارک، هماهنگی گمرکی، اخذ پلاک ترانزیت و آماده‌سازی بیمه بین‌المللی را ارائه می‌دهد.
برای مشاوره تخصصی، استعلام مسیر و دریافت خدمات صدور پلاک ترانزیت و گواهینامه بین‌المللی در شیراز می‌توانید با ما تماس بگیرید:
تلفن تماس (کد بین‌المللی): +98 917 425 9074
واتساپ (پیام فوری): +98 917 425 9074
در صورت تمایل، پس از تماس، یک چک‌لیست مدارک و برآورد هزینهٔ مسیر شما ایمیل یا واتساپ خواهد شد.
