انتشار : ۰۲ آذر , ۱۴۰۲
داراب یکی از شهرهای تاریخی و باستانی استان فارس است که در گذشته به نام های دیگری چون دارابگرد و دارابجرد نیز معروف بوده است. این منطقه یکی از مراکز شهری مهم در زمان ساسانیان بوده ، هرچند قدمت این شهر را به زمان هخامنشیان نسبت می دهند. با توجه به قدمت تاریخی این شهر، آثار و بناهای تاریخی زیادی در این شهر یافت می شود. یکی از بناهای تاریخی شهر داراب آتشکده آذرخش یا مسجد سنگی است که در 5 کیلومتری شهر داراب قرار گرفته .در ادامه مطلب می خواهیم این مکان باستانی را معرفی کنیم، پس تا انتها با ما همراه باشید. اگر قصد سفر به شیراز و استان فارس را دارید، با کارشناسان شیدرخ تراول تماس بگیرید و با رزرو تورهای تخصصی استان فارس، بازدیدی متفاوت و به یاد ماندنی را تجربه کنید.
تاریخچه آتشکده آذرخش
آتشکده آذرخش یا مسجد سنگی، یکی از آتشکده های خاموش ایران است که در پنج کیلومتری شهر داراب در استان فارس قرار دارد. این بنای باستانی در دامنه شرقی کوه پهنا ساخته شده و به شکل چلیپا یا صلیب می باشد. مساحت بنا حدود 420 متر مربع است و بصورت یکپارچه در کوه تراشیده شده است. به اعتقاد برخی از محققان، این آتشکده یکی از نیایشگاه های مهم ایرانیان باستان و مهرپرستان آریایی بوده که در زمان ساسانیان، حدود سده سوم قبل از میلاد ساخته شده و ساخت آن را به پوراندخت دختر داراب کیانی نسبت می دهند. پس از قرن ها ، مقارن با سلطنت هلاکوخان مغول در سال 652 ه. ق به دستور ابوبکر بن سعد ابن زنگی که در فارس حکومت میکرد، در سمت چپ بنا، محرابی رو به قبله ساخته شده که بعد از ساخت این محراب ، آن را مسجد سنگی نامیدند. در بالای محراب به خط ثلث نوشته شده: به فرمان پادشاه زمان اتابک ابوالمظفر ابوبکر اتابک در ماه رمضان سال 652 ه. ق این محراب ساخته شده است. این بنای تاریخی اکنون با شماره 229 به عنوان آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
معماری آتشکده آذرخش
بنای آتشکده از محوطه بزرگی به شکل چلیپا یا صلیب تشکیل شده که در اطراف آن، دور تا دور ، رواقی با جرز، ستون و دهانه های طاقدار قرار گرفته است. پوشش چهار بازوی محوطه چلیپا شکل، بصورت طاق گهواره ای یا طاق آهنگ ساخته شده است ( طاق آهنگ از قدیمی ترین انواع پوشش منحنی در ایران است که جهت پوشش دهانه هایی با عرض طولانی استفاده می شده). پوشش بخش میانی بصورت مربعی تراشیده شده که فضای روبازی است و در زیر آن و وسط تالار، حوض چهارگوش کم عمقی ساخته اند. طولانی ترین قسمت آن سمت شرقی به غربی است که از در ورودی شروع می شود. در قسمت ورودی نیز یک هشتی وجود دارد.
نمای بیرونی بنا بیشتر اسلامی نشان می دهد هرچند قدمت آن ساسانی است، وجود محراب مقرنسکاری با خطوط کوفی، قطع شدن راهرو ها در دو طرف محراب و قرارگرفتن آن در سمت قبله و کتیبه های کوفی .
این آتشکده دارای دو کتیبه است، یکی کتیبه محراب و دیگری کتیبه ای است که در قسمت بالای ورودی داخلی جلوخان و ابتدای ایوان شرقی در بالای درگاه و جرزهای طرفین قرار دارند. این سنگ نوشته ها به زبان کوفی و مربوط به دوره اتابکان همزمان با ساخت محراب می باشد.
آسیاب سنگی داراب
در قسمت شمالی آتشکده آذرخش ، آسیاب سنگی بزرگی در دل کوه ساخته شده که دارای دو استوانه سنگی عظیم در بالای کوه است که از طریق آنها آب مورد نیاز آسیاب تامین می شده. چندین حلقه چاه سنگی در بالای کوه برای برقراری توازن در انتقال آب ایجاد کرده اند که طول برخی از آنها بیش از 15 متر است. این آسیاب از لحاظ معماری در ایران بی نظیر است و قدمت آن نیز به دوران ساسانیان برمیگردد.
در سفر به استان فارس، در کنار بازدید از مکانهای مهم شهر شیراز و تخت جمشید، بازدید از آثار تاریخی دیگر شهرستان ها را نیز در برنامه خود بگنجانید بازدید از شهرهایی چون کازرون، فیروزآباد و داراب. با کارشناسان شیدرخ تراول در تماس باشید و با تورهای ویژه و تخصصی ما، سفری خاطره انگیز را در فارس و شیراز تجربه کنید.
سوالات و نظرات خود را درباره این مطلب با ما در میان بگذارید
عضویت در خبرنامه شیدرخ تراول
