انتشار : ۲۲ اسفند , ۱۴۰۰
یکی از جشن های باستانی ایران زمین، جشن تیرگان و مصادف با 13 تیرماه است. در این مطلب از شیدرخ تراول قصد داریم این جشن باستانی و مهم را به شما معرفی کنیم، پس تا انتها با ما همراه باشید.
جشن تیرگان چیست؟
در ایران باستان جشن و شادی کردن اهمیت ویژه ای داشته و گاهشمار باستان پر بوده از جشنها و مراسمی که هر کدام با هدفی مشخص به بهانه دور هم بودن و شاد بودن برگزار می شد. یکی از این جشن های باستانی، جشن تیرگان است که برای گرامی داشت تیشتر(ستاره باران آور در فرهنگ ایرانی) در روز تیر( روز سیزدهم) از ماه برگزار می گردد. این روز همچنین روز کمان کشیدن آرش کمانگیر و پرتاب تیر از فراز البرز است. در واقع آغاز این جشن فرخنده 13 تیر است و به مدت 9 روز ادامه دارد.
تاریخچه و فلسفه جشن تیرگان
درباره این جشن باستانی دو روایت جالب وجود دارد:
روایت اول:
میان ایرانیان و تورانیان سالها جنگ و ستیز بود، در نبرد میان افراسیاب و منوچهر شاه ایران، سپاه ایران شکست سختی خورد که این واقعه در روز اول تیرماه اتفاق افتاد. سپاه ایران در مازندران به تنگنا افتاد سرانجام دو سوی نبرد به سازش درآمدند و برای آنکه مرز دو کشور مشخص شود و جنگ از بین برود، پذیرفتند از مازندران تیری به سمت خاور پرتاب کنند و هرجا تیر فرود آمد، همان جا مرز بین دو کشور باشد و هیچ یک از دو کشور از آن فراتر نروند تا در این گفتگو بودند، فرشته زمین اسفندیارمذ پدیدار شد و فرمان داد تیر و کمان آوردند.
آرش در میان ایرانیان بزرگترین کماندار بود و تیر را دورتر از همه پرتاب می کرد. فرشته زمین به آرش گفت تا کمان بردارد و تیر را پرتاب کند. آرش تیر و کمان برداشت و بر بلندای کوه دماوند برآمد و به نیروی خداداد تیر را رها کرد و خود بی جان بر زمین افتاد. تیر از بامداد تا نیمروز در آسمان می رفت تا در کنار رود جیهون بر تنه درخت گردوی نشست. آن جا را مرز ایران و توران اعلام کردند و هرسال به یاد آن جشن گرفتند.
روایت دوم: روایت دوم مربوط به فرشته باران یا تیشتر می باشد و نبرد میان نیکی و بدی، تیشتر فرشته باران است که در ده روز اول ماه بصورت جوانی پانزده ساله در می آید و در ده روز دوم بصورت گاوی نر و در ده روز سوم بصورت اسب در می آید. تیشتر به شکل اسب زیبای سفید به دریای کیهانی فرو رفت و آنجا با دیو خشکسالی(ایوش) که به شکل اسب سیاهی بود روبرو شد. این دو به مدت سه شبانه روز با یکدیگر نبرد کردند و تیشر در این نبرد شکست خورد و به نزد خدای بزرگ آمد و از او یاری و مدد می جوید. این بار به خواست و قدرت پروردگار بر اهریمن خشکسالی پیروز می گردد و آب ها توانستند بی مانع به مزارع و چراگاه ها جاری می شوند. باد ابرهای باران زا را که از دریای کیهانی بر می خاستند، به این سو و آن سو می راند و باران های زندگی بخش بر هفت اقلیم زمین فرو ریخت و به مناسبت پیروزی، ایرانیان این روز را جشن می گیرند.
آیین های مخصوص جشن تیرگان
غذاهای مخصوص جشن تیرگان
از خوراکی هایی که به مناسبت جشن تیرگان آماده می شوند، می توان به انواع میوه و گندم پخته اشاره کرد. ابوریحان نوشته است که در روز جشن مردم لباس دهقانان و کشاورزان را می پوشیدند.
مراسم جشن تیرگان در چه شهرهایی برگزار می شود؟
سوالات و نظرات خود را درباره این مطلب با ما به اشتراک بگذارید
عضویت در خبرنامه شیدرخ تراول
مطالب مرتبط و خواندنی امروز
درباره زورخانه و فرهنگ پهلوانی چه می دانید؟
