انتشار : ۰۹ آذر , ۱۴۰۰
شهرستان مرند واقع در 65 کیلومتری شمال غربی تبریز دارای هویت تاریخی و باستانی است. سابقه شهرنشینی در آن به اواسط هزاره سوم پیش از میلاد برمیگردد و در گذشته از شاهراه های ارتباطی بین ایران و اروپا بوده است. در ادامه این مطلب یکی از آثار تاریخی این شهر، مسجد جامع مرند را به شما معرفی می کنیم.
معرفی مسجد جامع مرند
مسجد جامع مرند یکی از زیباترین آثار تاریخی استان آذربایجان شرقی است که در مرکز شهرمرند قرار گرفته، این بنا از دو سمت توسط ساختمان شهرداری و خانه های مسکونی و از دو سمت دیگر توسط خیابان های اصلی و فرعی احاطه شده است.
تاریخچه ساخت مسجد جامع مرند
بنا بر بررسی های انجام شده، این بنا در آغاز یکی از آتشکده های ساسانی بوده که بعدها با سکونت ارامنه در این منطقه، به کلیسا تبدیل شد. پس از ورود اعراب در قرن سوم هجری و همزمان با مسلمان شدن مردم آذربایجان، این بنا به مسجد تغییر کاربری داد.
بنای اولیه مسجد مربوط به سال 485 هجری قمری و در زمان ملکشاه سلجوقی است و در اوایل سده هشتم یعنی در سال 731 هجری قمری در زمان سلطنت ابوسعید بهادر خان مرمت و تجدید بنا شد.
ابوسعید بهادرخان از صندوق مالیات و جزیه ای که از غیر مسلمانان دریافت می شد، این مسجد را ساخته و سال ساخت را بر روی کتیبه ای سنگی به زبان کوفی نوشته است.
معماری مسجد جامع مرند
در این مسجد هیچ صحن و سردری وجود ندارد چون در اصل کلیسا بوده. کف مسجد به اندازه سه پله از سطح کوچه فرعی پایین تر است و دالانی به طول 12 متر با سه طاق گنبدی دالان ورودی را به شبستان ها مربوط می سازد. سمت چپ این دالان، شبستان جنوبی با گنبدی کم خیز واقع شده است که بر فراز آن کتیبه ای از سنگ دیده می شود.
در دوره مغول گنبدخانه تعمیر و تزیین شد و بعدا یک سری دهانه های طاق دار در سمت شمال و مغرب گنبدخانه ساخته شد.
زیباترین بخش مسجد، اتاقی بدون در ورودی است که که کتیبه سنگی بزرگی در آن قرار گرفته که محراب مسجد می باشد و با حجاری های زیبا و نقش و نگارهای اسلامی تزیین شده است.
اخیرا ساختمان در سمت شرق گسترش داده شده و یک نمازخانه مستطیل شکل به مسجد اضافه گردیده است. در گوشه شمال غربی ساختمان مناره ای قرار دارد که ممکن است همزمان با اتاق گنبدخانه باشد. در طی قرون متمادی گنبد روی اتاق فروریخته است.
مسجد جامع مرند ساختمانی است با نقشه مستطیل شکل، محوطه داخلی مسجدبا شش گنبد کوتاه اجری پوشیده شده که قسمت اصلی بنا از وسط به دو پایه آجری و عریض و چهارگوش متصل است و از جوانب 10 پایه آجری به دیوار خارجی تکیه کرده است.
در گوشه غربی مسجد، پایه هشت گوشی مناره وجود دارد که همزمان با طاق گنبد ساخته شده است. محراب ایلخانی مسجد گچبری شده و در قسمت وسط طاق جنوبی قرار دارد و دارای کتیبه هایی از آیات قرآنی است که دور تا دور حاشیه به خط کوفی گچبری شده است و کتیبه تاریخی آن در هلال بزرگی بالای قسمت اصلی محراب قرار دارد.
سوالات و نظرات خود را درباره این مطلب با ما به اشتراک بگذارید
عضویت در خبرنامه شیدرخ تراول
مطالب مرتبط و خواندنی امروز:
